Trong khuôn khổ chiến dịch “Share Your Voice” thuộc sự kiện HVACR 2025, chúng tôi đã có dịp lắng nghe những chia sẻ từ ông Peter Lundberg – Giám đốc Điều hành của Hiệp hội Năng lượng Đô thị Châu Á – Thái Bình Dương (APUEA). Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành năng lượng tại Thụy Điển, châu Âu và châu Á, ông Peter mang đến những góc nhìn sâu sắc về cơ hội cũng như thách thức trong hành trình phát triển năng lượng sạch và bền vững tại khu vực.
1. Ông có thể giới thiệu đôi nét về bản thân và sứ mệnh của Hiệp hội Năng lượng Đô thị Châu Á – Thái Bình Dương (APUEA) không?
Peter Lundberg: Tôi là Peter Lundberg, hiện giữ vai trò Giám đốc Điều hành của APUEA. Tôi xuất thân là một kỹ sư năng lượng người Thụy Điển, với hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành năng lượng tại Thụy Điển, châu Âu và châu Á.
APUEA là một hiệp hội năng lượng quốc tế có trụ sở tại Bangkok, Thái Lan, với sứ mệnh hỗ trợ và thúc đẩy phát triển năng lượng sạch, bền vững tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Chúng tôi thực hiện sứ mệnh này thông qua nhiều hoạt động như hội nghị, triển lãm và sự kiện, nhằm tạo điều kiện để các bên liên quan trong cả khu vực công và tư cùng trao đổi, chia sẻ kiến thức và xây dựng mạng lưới hợp tác.
2. Điều gì đã truyền cảm hứng để ông theo đuổi lĩnh vực năng lượng bền vững?
Peter Lundberg: Tôi đã bắt đầu quan tâm đến năng lượng bền vững từ những năm học trung học. Tôi không chắc tại sao, nhưng tôi nghĩ mình bị cuốn hút bởi ý tưởng làm việc trong lĩnh vực năng lượng của tương lai và đóng góp vào sự phát triển năng lượng bền vững.
3. Ông định nghĩa năng lượng bền vững trong bối cảnh phát triển đô thị như thế nào?
Peter Lundberg: Thành phố chỉ chiếm 2% diện tích đất toàn cầu, nhưng tiêu thụ hơn 2/3 năng lượng và thải ra hơn 70% lượng khí CO2. Do đó, thành phố đóng vai trò then chốt trong quá trình chuyển đổi năng lượng.
Năng lượng bền vững trong đô thị có nghĩa là sử dụng hệ thống năng lượng sạch, hiệu quả, đáng tin cậy và có khả năng chống chịu, đồng thời giảm thiểu tác động đến môi trường và hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội dài hạn. Điều này không chỉ xoay quanh năng lượng tái tạo, mà còn bao gồm cách chúng ta thiết kế đô thị, công trình và hạ tầng để tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải và thích ứng với biến đổi khí hậu.
4. Những công nghệ nào đang thúc đẩy sự phát triển năng lượng bền vững hiện nay?
Peter Lundberg: Bức tranh năng lượng bền vững hiện nay là sự kết hợp của nhiều công nghệ. Năng lượng tái tạo – đặc biệt là điện mặt trời và gió – đang tăng trưởng mạnh mẽ. Các giải pháp lưu trữ năng lượng như pin ngày càng quan trọng để cân bằng cung – cầu.
Ở phía nhu cầu, cải tiến hiệu quả năng lượng trong động cơ, thiết bị và hệ thống tòa nhà đóng vai trò thiết yếu. Năng lượng khu vực (district energy), đặc biệt là hệ thống sưởi và làm mát, góp phần tăng hiệu quả, tích hợp năng lượng tái tạo, giảm thất thoát môi chất lạnh và giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị.
Công nghệ thông minh như IoT, AI và hệ thống quản lý năng lượng cũng giúp tối ưu hóa và kiểm soát hiệu quả hơn việc sử dụng năng lượng trong đô thị.
5. Năng lượng bền vững đóng góp thế nào vào việc thực hiện 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) của Liên Hợp Quốc?
Peter Lundberg: Năng lượng bền vững là nền tảng của các SDG. Nó trực tiếp hỗ trợ SDG 7 – Năng lượng sạch và giá cả phải chăng, nhưng đồng thời thúc đẩy tiến bộ trong nhiều mục tiêu khác.
Ví dụ, giảm nghèo (SDG 1) nhờ giảm chi phí năng lượng, cải thiện sức khỏe (SDG 3) nhờ giảm ô nhiễm không khí, hỗ trợ giáo dục (SDG 4) nhờ tiếp cận điện ổn định. Năng lượng bền vững cũng đóng vai trò quan trọng cho tăng trưởng kinh tế (SDG 8), hành động vì khí hậu (SDG 13) và cả bình đẳng giới (SDG 5) thông qua việc nâng cao khả năng tiếp cận năng lượng cho phụ nữ và trẻ em gái.
Không có năng lượng, hầu hết các mục tiêu SDG khác sẽ khó đạt được.
6. Theo ông, đâu là thách thức lớn nhất với phát triển năng lượng bền vững ở Châu Á – Thái Bình Dương?
Peter Lundberg: Khu vực này rất đa dạng, và dù đã có nhiều tiến bộ, nhưng vẫn còn nhiều thách thức. Nhiều quốc gia vẫn phụ thuộc lớn vào than đá và nhiên liệu hóa thạch được trợ giá, làm chậm quá trình chuyển đổi.
Khó khăn về tài chính là rào cản lớn, đặc biệt với công nghệ mới hoặc dự án ở các đô thị nhỏ. Khung pháp lý ở một số nơi còn manh mún, thiếu thực thi, năng lực kỹ thuật chưa đủ mạnh. Thêm vào đó, quá trình đô thị hóa nhanh khiến hạ tầng phải mở rộng gấp rút, nhưng thường thiếu tầm nhìn dài hạn về bền vững.
Do vậy, khu vực đang phải cân bằng giữa phát triển kinh tế, giảm phát thải và đảm bảo công bằng trong tiếp cận năng lượng.
7. Những cơ hội nào đang mở ra cho năng lượng bền vững ở các đô thị châu Á – Thái Bình Dương?
Peter Lundberg: Tiềm năng ở khu vực này là rất lớn. Điện mặt trời áp mái đang phát triển nhanh, đặc biệt tại khu vực đô thị đông dân. Hệ thống làm mát và sưởi tập trung có thể cắt giảm mạnh mức tiêu thụ năng lượng và khí thải trong tòa nhà thương mại.
Cải tạo tòa nhà với động cơ hiệu suất cao, hệ thống tự động hóa mang lại lợi ích nhanh. Điện khí hóa giao thông cùng hạ tầng trạm sạc tích hợp năng lượng tái tạo đang trở thành xu hướng mạnh mẽ.
Ngoài ra, số hóa với dữ liệu thời gian thực, AI và nền tảng quản lý năng lượng đang mở ra cách tiếp cận mới để tối ưu hóa hệ thống. Đặc biệt, dòng vốn đầu tư xanh và mô hình tài chính lai (blended finance) đang tạo điều kiện để mở rộng các giải pháp này nhanh hơn.
8. Ba ưu tiên hàng đầu mà các quốc gia trong khu vực nên tập trung để phát triển năng lượng đô thị bền vững là gì?
Peter Lundberg:
- Xây dựng và thực thi khung chính sách, quy định rõ ràng để hỗ trợ hiệu quả năng lượng, năng lượng tái tạo và công nghệ sạch – tạo sự chắc chắn cho thị trường và thu hút đầu tư.
- Ưu tiên phát triển hạ tầng, bao gồm lưới điện thông minh, năng lượng khu vực và hệ thống điện có khả năng chống chịu, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng đô thị và tác động khí hậu.
- Đầu tư vào giáo dục và nâng cao năng lực, không chỉ cho nhà hoạch định chính sách và kỹ sư, mà còn cho cả người tiêu dùng, khuyến khích thay đổi hành vi và nâng cao nhận thức năng lượng.
Khi ba yếu tố chính sách – hạ tầng – con người được đồng bộ, nền tảng chuyển đổi năng lượng bền vững sẽ được hình thành.
9. Chính sách quốc gia và cấp thành phố đóng vai trò thế nào trong việc thúc đẩy năng lượng bền vững?
Peter Lundberg: Chính sách là yếu tố then chốt – chúng định hình tầm nhìn, tạo thị trường và mở đường cho đầu tư.
Ở cấp quốc gia, mục tiêu rõ ràng, cơ chế khuyến khích và tiêu chuẩn có thể thúc đẩy năng lượng tái tạo, cải thiện hạ tầng lưới điện và khuyến khích tiết kiệm năng lượng.
Ở cấp thành phố, chính quyền có thể áp dụng tiêu chuẩn công trình xanh, thí điểm hệ thống năng lượng khu vực, và triển khai chính sách mua sắm công ưu tiên công nghệ carbon thấp.
Chiến lược hiệu quả nhất là sự đồng bộ giữa tham vọng quốc gia và hành động địa phương, với cơ chế quản trị rõ ràng, nguồn tài chính phù hợp và hợp tác chặt chẽ giữa khu vực công – tư.
10. Ông dự đoán tương lai năng lượng đô thị bền vững ở châu Á trong 5–10 năm tới sẽ thế nào?
Peter Lundberg: Tôi tin rằng chúng ta sẽ chứng kiến sự tăng tốc lớn trong việc tích hợp năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện mặt trời ở đô thị.
Điện khí hóa giao thông sẽ bùng nổ – từ xe máy điện, ô tô điện đến hệ thống trạm sạc thông minh. Các thành phố sẽ ngày càng ứng dụng hệ thống làm mát tập trung, điện từ rác thải, và lưu trữ năng lượng.
Dữ liệu sẽ trở thành trung tâm, cho phép dự đoán và tối ưu hóa sử dụng năng lượng theo thời gian thực. Đồng thời, vốn đầu tư xanh sẽ chảy mạnh vào các dự án năng lượng đô thị, cùng với hợp tác khu vực ngày càng được củng cố.
11. Thế hệ trẻ và các chuyên gia trẻ có thể đóng góp thế nào cho hệ sinh thái năng lượng bền vững?
Peter Lundberg: Các bạn trẻ mang đến sự năng động, tư duy mới và khả năng làm chủ công nghệ số. Họ không bị “mắc kẹt” trong tư duy cũ gắn với nhiên liệu hóa thạch.
Họ có thể dẫn đầu đổi mới trong startup và R&D, thúc đẩy phát triển bền vững trong các tập đoàn lớn, và tham gia vận động chính sách thông qua tiếng nói xã hội.
Tôi cho rằng việc giáo dục, giúp sinh viên hiểu rõ tiềm năng và giải pháp năng lượng bền vững là rất quan trọng – để họ quan tâm và sẵn sàng tham gia vào quá trình chuyển đổi. Trong tương lai gần, họ chính là những nhà hoạch định chính sách.
12. Các bên liên quan có thể hợp tác với APUEA hoặc ủng hộ sứ mệnh của hiệp hội bằng cách nào?
Peter Lundberg: APUEA tổ chức khoảng 10 sự kiện mỗi năm tại nhiều quốc gia trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, bao gồm hội nghị, hội thảo, và tọa đàm. Đây là cơ hội kết nối, chia sẻ kiến thức và hợp tác giữa chuyên gia năng lượng, nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách.
Ngoài ra, chúng tôi còn cung cấp dịch vụ vận động chính sách, marketing và phân tích thị trường để hỗ trợ thành viên và đối tác.
Với vai trò là nền tảng trung lập, APUEA đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy đối thoại giữa khu vực công và tư, tạo điều kiện để bàn thảo về hợp tác, chính sách, quy định và các vấn đề then chốt khác. Những diễn đàn này chính là động lực đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng tại khu vực.
Kết luận
Qua phần chia sẻ thẳng thắn và cởi mở, ông Peter Lundberg đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác khu vực trong chuyển dịch năng lượng, đồng thời khẳng định Việt Nam có vị thế đặc biệt trong tiến trình phát triển đô thị bền vững tại châu Á – Thái Bình Dương.
Những góc nhìn này sẽ là nguồn cảm hứng quý giá để cộng đồng năng lượng Việt Nam tiếp tục mở rộng hợp tác, cập nhật xu hướng mới và cùng nhau thúc đẩy quá trình chuyển dịch xanh.
Tất cả những chủ đề quan trọng này sẽ tiếp tục được thảo luận sâu hơn tại Vietnam Energy Week & HVACR Vietnam 2025 – nơi hội tụ của các chuyên gia, doanh nghiệp và tổ chức trong nước và quốc tế, nhằm cùng nhau định hình tương lai năng lượng và HVACR tại Việt Nam.
👉 Đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia sự kiện để trực tiếp lắng nghe, kết nối và chia sẻ tri thức cùng những nhà lãnh đạo và chuyên gia hàng đầu trong ngành.
Bài viết liên quan có thể bạn quan tâm
- Share Your Voice | Ông Peter Lundberg (APUEA) chia sẻ góc nhìn về tương lai năng lượng bền vững
- Những khoảnh khắc ấn tượng tại Industry Connect 2025: Nơi kết nối công nghệ và cơ hội hợp tác
- Chương Trình “Đại Sứ” Phát Triển Bền Vững – Industry Connect Bình Dương 2025
- Hành trình phát triển bền vững ngành Năng lượng tại Việt Nam
- Chương Trình “Share Your Voice” – Chia Sẻ Sáng Kiến – Góp Phần Phát Triển Bền Vững
